Układ smarowania silnika jest jednym z tych miejsc w naszym pojeździe, z którego zanieczyszczenia mogą dostać się bezpośrednio do układu turbodoładowania. Sytuacja ta jest niebezpieczna dla turbiny głównie ze względu na ewentualne opiłki metalu lub elementy zużytych uszczelek czy filtrów, które mogą uszkodzić łopatki wirnika lub nawet rdzeń turbosprężarki. W związku z tym ryzykiem konieczne jest czyszczenie układu po awarii turbosprężarki. Takie działanie zapobiega występowaniu kolejnych awarii i przyczynia się do zwiększenia efektywności zastosowanej regeneracji lub wymiany tej części. Po usterce turbiny jej ponowny montaż i wymiana oleju to jedynie dwa z podstawowych działań, jakie należy podjąć. O pozostałych często zapominamy, podczas gdy powinniśmy dołożyć wszelkich starań, by podzespołowi ułatwić pracę w trudnych warunkach.
Czyszczenie układu po awarii turbosprężarki jest konieczne w celach zapobiegawczych – pozwala uniknąć nawrotu usuniętej usterki. Wymiana turbiny nie wystarcza bowiem, by zapewnić jej niezawodną pracę przez kolejne kilkaset tysięcy kilometrów. Po jej awarii należy skontrolować lub wymienić te elementy pojazdu, które bezpośrednio z nią współpracują. Do najważniejszych części należą: przewody olejowe wraz z olejem silnikowym, przewód intercoolera i sam intercooler, filtr powietrza. Turbosprężarka jest szczególnie narażona na uszkodzenia. Dzieje się tak głównie ze względu na wysokie temperatury, jakie w niej panują oraz jej obciążenia. Jeżeli podczas swojej pracy ulegnie awarii, może dosłownie się rozsypać. To sprawia, że do układu przedostaną się jej części i tam pozostaną. Po rozruchu niewyczyszczonego układu zalegające elementy szybko dostaną się do nowej lub zregenerowanej turbiny. To z kolei może spowodować kolejne jej awarie, w tym nawet zatarcie.
Awaria turbiny a jej regeneracja
W procesie regeneracji i wymiany układu doładowania istotne jest poznanie przyczyny awarii turbosprężarki znajdującej się w naszym pojeździe. Bez sprawdzenia wszystkich czynników, które mogłyby mieć wpływ na powstanie awarii w prawidłowym sposobie funkcjonowania turbiny, niemożliwa jest jej efektywna wymiana i naprawa. Ponieważ przyczyn uszkodzeń może być wiele, ich poszukiwanie jest zwykle procesem żmudnym i skomplikowanym. Z tego względu zaleca się korzystanie z pomocy fachowców w specjalistycznych serwisach. Poddając turbinę procesowi diagnostyki stanu technicznego, odkrywamy ukryte uszkodzenia niewidoczne dla użytkowników pojazdu. W tym celu wykonujemy bowiem wiele specjalistycznych testów, dokładnie czyścimy turbosprężarkę i jej zdemontowane komponenty, a niektóre elementy piaskujemy, przechodząc przez kolejne etapy regeneracji. Ze względu na zapewnienie czystości pracy turbo konieczne jest również czyszczenie układu po awarii turbosprężarki, które można wykonać samodzielnie lub również zlecić je specjalistom.
Wielu kierowców zastanawia się nad tym, jak rozpoznać uszkodzenie turbosprężarki? Wystarczy obserwować, co dzieje się z samochodem, zwłaszcza tuż po uruchomieniu silnika i podczas jazdy. Zwykle o nieprawidłowej pracy turbiny świadczy pojawienie się takich objawów jak: odczuwalna utrata mocy silnika, zmiana zabarwienia spalin (niebieskie, białe lub czarne), utrata oleju, wycieki. Ponadto, jeżeli kierowca słyszy podczas jazdy dziwne dźwięki dobiegające spod maski pojazdu, powinien niezwłocznie skontaktować się z warsztatem samochodowym lub serwisem. Zwykle są one słyszalne jako gwizdy, świsty, a nawet stukanie. W wielu przypadkach konieczna jest wtedy regeneracja turbosprężarki, która efektywnie przyczynia się do przywrócenia jej sprawności stosunkowo niskim kosztem.
Czyszczenie układu po awarii turbosprężarki – jakie elementy należy skontrolować?
Przepracowany, spalony olej silnikowy często zalega w przewodach, stopniowo zapychając je i przyczyniając się do zabrudzeń w układzie. Osady, powstające w kanałach i rurkach, którymi przepływa olej, są niełatwe do usunięcia. Najczęściej więc zaleca się ich całkowitą wymianę. W niektórych pojazdach pomaga równoczesna wymiana filtra oleju, w którym również zalegają nieczystości pochodzące z przepalonego oleju. Zanieczyszczenia znajdziemy ponadto na dnie misy olejowej, a ich usunięcie możliwe jest wyłącznie dzięki dokładnemu wyczyszczeniu spodu silnika. Następnie miskę należy ponownie złożyć, zainstalować nowe filtry, zalać układ świeżym olejem silnikowym.
Wiedząc o tym, jak działa turbosprężarka, nietrudno stwierdzić, że przyczyną awarii turbiny może być także zapchany filtr DPF. Oba układy wzajemnie na siebie oddziałują. Każdorazowo po wymianie turbiny należy sprawdzić zatem czystość i sprawność filtra cząstek stałych. Zanieczyszczenia często przepuszcza również zużyty filtr powietrza, którego zwykle nie czyścimy, ale od razu wymieniamy na nowy egzemplarz. Mechanik lub kierowca powinien też sprawdzić cały układ dolotowy wraz z kolektorem. Sprawny i czysty powinien być ponadto cały system odpowietrzający silnika – w pierwszej kolejności sprawdzamy więc odpowietrzenie skrzyni korbowej.
Czyszczenie intercoolera
Do wnętrza intercoolera zanieczyszczenia mogą dostać się zwłaszcza po poważnym uszkodzeniu turbosprężarki. Początkowo znajdują się one w chłodnicy powietrza doładowania. Z czasem przedostają się do układu ssącego, skąd dotrzeć mogą się aż do cylindrów. By zapobiec remontowi silnika, po wymianie lub naprawie turbiny zalecamy również wymianę chłodnicy powietrza doładowania. Dotyczy to zwłaszcza tych sytuacji, podczas których turbosprężarka została uszkodzona mechanicznie. Warto zainteresować się czystością intercoolera również wtedy, gdy nie znamy dokładnej przyczyny awarii układu turbodoładowania.
Czyszczenie intercoolera wykonuje się niezwykle rzadko – drobinki zanieczyszczeń i opiłki metalu trudno usuwa się z tego układu. Płukanie chłodnicy powietrza doładowania może okazać się skuteczne wyłącznie wtedy, gdy mamy do czynienia z olejem w jego wnętrzu. Ten zaś dostaje się tam z nieszczelnych łożysk turbiny.
Zanim uruchomisz silnik
Najczęstszym błędem popełnianym przez kierowców po wymianie turbosprężarki jest nieprawidłowe uruchomienie silnika. Należy bowiem upewnić się, że silnik uruchamiamy z nowo zamontowaną turbiną na wystarczającej ilości oleju silnikowego w jej wnętrzu. Tzw. suchy start grozi ponownym zatarciem łopatek wirnika turbosprężarki i jej unieruchomieniem. Samą turbinę warto więc zalać świeżym i czystym olejem jeszcze przed podłączeniem przewodu smarującego.
